İnsansız Hava Aracı (İHA) Nedir?

İnsansız Hava Aracı (İHA) nedir? Ülkemizde üretilen bu araçlar hakkında güzel bir blog yazısı hazırladık. Pilotsuz tüm hava araçları, insansız hava araçları (İHA) olarak bilinir. Drone’lar, sivil ve askeri alanlar da dahil olmak üzere birçok alanda kullanılır.

Kontrol sistemi, sensör sistemi, kontrol eden bilgisayar ve insansız hava araçlarından oluşur. İHA’nın gövdesi ve motoru gibi iç ve dış parçaları da vardır. Radyo kontrollü veya uzaktan kumandalı uçaklar, tarih boyunca çeşitli şekillerde kullanılmıştır.

İnsansız Hava Aracı (İHA)

A.M. Low, 1916’da bilinen türden ilk İHA yaptı. 1. Hewitt-Sperry, Dünya Savaşı sırasında uçan bomba ve jiroskop kontrolü için bir otomatik uçak yaptı. 1917’de ilk resmi ABD askeri uçağı olan IHA, 1918’de ilk uçuşunu yaptı. Film oyuncusu ve model uçak tasarımcısı Reginald Denny, 1935’te ilk ölçekli RPV modelini tasarladı. 2. Dünya Savaşı sırasında da çok sayıda İHA yapılmıştır. Bunların hem savunma hem de taarruz görevlerinde kullanılması gerekiyordu.

Teledyne Ryan, 1951’de İHA için yeni teknoloji kullandı. Buna göre Firebee I, jetle çalışan bir İHA. Başka bir firma olan Beechcraft, 1955’te ABD Donanması için Model 1001 İHA yaptı. Bununla birlikte, bu araçlar Vietnam Savaşı sırasında uzaktan kumandalı uçakları aşamadı. İnsansız Hava Aracı

1980’lerden 1990’lara kadar Amerika Birleşik Devletleri ordusu İHA’lara büyük ilgi gösterdi. Uçaklardan daha ucuz olmaları ve savaş sırasında mürettebat kaybını azaltmaları nedeniyle geliştirildi. Başlangıçta İHA’lar keşif ve gözetleme için kullanıldı. Bununla birlikte, silahlı kuvvetler ve savaş alanında hala kullanılıyor.

İHA Kategorileri Nelerdir?

İHA’lar iki kategoriye ayrılır: sabit kanatlı ve döner kanatlı. İHA’lar hem sabit hem de döner kanatlı olabilir. Bunlar VTOL’lardır. İHA türleri aşağıdaki gibidir:

Sabit Kanatlı İHA’lar: Herkesin İHA denilince aklına gelen ve tipik olarak uçağa benzeyen bir tür İHA’dır. Bu İHA’lar tipik olarak ön veya arkada motorlara sahiptir. Döner kanatlı İHA’lara kıyasla bu İHA’lar daha hızlıdır. Öncelikle askeri alanda tercih edilir. Bununla birlikte, dikey iniş ve kalkış yapamadıkları için bir pist ihtiyaç duyuyorlar. Bu hava aracı (İHA), kalkış ve iniş sırasında kanatlarını kullanır.

Döner kanatlı İHA’lar veya rotorcraft’lar, helikopterlerden dronlara kadar dikey olarak uçabilen herhangi bir hava aracıdır. Bir helikopterde olduğu gibi, bir uçağın kuyruğunda başka bir küçük pervane bulunur. Bu küçük pervane, gövdenin ana pervane ile dönmesini engeller. Bu İHA’lar pist gerektirmediği için hem sivil hem de askeri operasyonlar için kullanılabilir.

VTOL İHA’lar, sabit veya döner kanatlı olarak hareket edebilir. VTOL’lar sabit kanatlara ve yukarı ve ileri doğru pervanelere sahiptir. VTOL uçakları çeşitli arazilerde uçabilir. Uçaklar ve İHA’lar pist avantajlarından yararlanır. İnsansız Hava Aracı Yine de daha az hareket yeteneğine sahiptir. Sabit kanatlı uçaklara göre daha az kullanıldıkları için tercih edilmezler.

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte hava araçlarında önemli gelişmeler oldu. Bu bölgeler sivil ve askeri olarak ayrılır.

Askeri değerlendirmelere göre, İHA’ların transferinden önce uçakların hava görevlerinde kullanıldığı görülüyor. İHA boyutlarına göre oldukça büyük olan uçaklar, çok sayıda nedenden dolayı birçok açıdan daha pahalıdır. İnsansız Hava Aracı Ek olarak, gözetimsiz uçmak mümkün olmadığından, ordu pilot yetiştirmek zorundadır. Ayrıca, askeri operasyonlarda uçan araç pilotsuzdur. çünkü insansız hava araçları sadece komutlara güvenir. Bununla birlikte, pilotlar g-force, halsizlik ve çalışma saatleri gibi koşullara güvenir. Uçaklar her zaman görevleri başarıyla tamamlamaz. Uçak görevde başarısız olursa can kaybı yüksektir.

Sivil bir bakış açısıyla, insanların hayatlarını birçok yönden İHA’lar kolaylaştırıyor. Örneğin, bir drone pilot ve kamera operatörünün rolünü üstlenir. Böylece emek tasarruf edilir. Ayrıca nakliye alanına girmesi bekleniyor.

Hayatın birçok alanında İHA’lar büyük kolaylık sağlıyor. Bunlardan bazıları çevresel gözlem, doğal afetler ve arama kurtarma operasyonlarıdır.

Türkiye Tarafından Geliştirilen İnsansız Hava Araçları

1990’lı yıllarda Türkiye’nin tanıttığı ilk İHA’lar, diğer ülkelerinkine benziyordu. İsrail’de Heron ve Amerika Birleşik Devletleri’nde Gnat örnekleriydi. Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri’nden Repaer ve Predator S0054HA satın almak istedi. Ancak Amerika Birleşik Devletleri Kongresi Türkiye’ye satışı onaylamadı. Bu, Türkiye’nin kendi insansız hava aracını geliştirme çabalarını hızlandırdığını gösteriyor.

Bugün Türkiye’de yerli S0054HA’lardan biri Bayraktar ve Anka’dır. Bayraktar, İHA’nın 250 kg yük taşıyabileceğini açıkladı. 2016’dan beri, silahsız yerli İHA Anka modelleri kullanılıyor. 2017’de silahlandırıldı. İnsansız Hava Aracı Türkiye, daha gelişmiş insansız hava araçlarının geliştirilmesine devam ediyor.

Bayraktar TB2, hem askeri hem de sivil havacılık standartlarına uygun olarak Baykar tarafından geliştirildi. 2014 yılından itibaren ülke çapında bir İHA olarak kullanılmaktadır. 14 Haziran 2014’te Bayraktar TB2, uçuş testinde 27.030 fit irtifaya ulaştı. 5 Ağustos ile 6 Ağustos arasındaki uçuş testinde tam yüklü uçuşta 18.000 fit irtifaya ulaştı. Bayraktar TB2’nin gövde açıklığı 6,5 metre, kanat açıklığı ise 12 metredir. Faydali yük ağırlıkları 650 kg ve 55 kg’dır. 100 beygirlik bir Rotax 912 motor kullanıyor. 135 knot veya 250 km/s’ye kadar hızlanabilir. 70 knot veya yaklaşık 130 km/s normal bir hızdır.

Bayraktar Akıncı, yaklaşık 1.5 ton faydalı yüke ve 5.5 ton ağırlığa sahiptir. Baykar da şu anda SİHA üretimi yapıyor. Maksimum hizmet alanı 40.000 fit veya 12.000 metredir. 22 Ağustos 2020’de 30.000 fit irtifaya ulaşılmıştır. Bayraktar Akıncı SİHA, 20 metre kanat açıklığına ve 12,2 metre uzunluğa sahiptir. Ayrıca 4,1 metre yüksektir. Her biri 560 kW üreten iki turbo rop motor, onu destekler.

İnsansız Hava Aracı Türleri

İnsansız Hava Aracı (İHA), genellikle “drone” olarak da adlandırılan bir hava aracı türüdür. İnsansız Hava Araçları, uzaktan kumanda, önceden belirlenmiş bir rota veya otomatik kontrol sistemleri aracılığıyla uçabilen, genellikle bir kamara, sensörler veya diğer ölçme ve gözlem ekipmanları taşıyan araçlardır. İHA’lar bir dizi uygulamada kullanılabilir, ancak sivil ve askeri alanlarda en yaygın olarak bilinirler.

İşte İHA’ların bazı temel özellikleri:

Uzaktan Kumandalı veya Otonom Sistemler: İnsansız Hava Aracı

İHA’lar genellikle uzaktan kumandalı olarak işletilebilir, ancak aynı zamanda önceden belirlenmiş bir rota üzerinde otomatik olarak uçabilen otonom kontrol sistemlerine sahip olabilirler.

Çeşitli Boyutlarda ve Modellerde:

İHA’lar çok çeşitli boyutlarda ve modellerde bulunabilir. Bazıları küçük, kişisel kullanım için tasarlanmışken, diğerleri büyük ve karmaşık sistemlere sahiptir, örneğin askeri dronelar.

Çeşitli Kullanım Alanları:

İHA’lar bir dizi uygulamada kullanılabilir. Bunlar arasında askeri keşif ve gözetim, güvenlik uygulamaları, tarım, hava fotoğrafçılığı, haritalama, acil durum yardımı ve eğlence amaçlı kullanımlar bulunmaktadır.

Gelişmiş Sensörler ve Kameralar:

İHA’lar genellikle çeşitli sensörlerle donatılmıştır. Bu sensörler arasında kameralar, termal kameralar, lazer mesafe ölçerler, GPS sistemleri, radarlar ve diğer ölçme ve algılama ekipmanları yer alabilir.

Hassas Kontrol ve Manevra Kabiliyeti:

İHA’lar, hassas kontrol sistemleri sayesinde genellikle belirli bir bölgeyi hedefleme veya ölçme kapasitesine sahiptir. Ayrıca, manevra yetenekleri genellikle karmaşık ortamlarda güvenli uçuş sağlamak için tasarlanmıştır.

Sivil ve Askeri Kullanım: İnsansız Hava Aracı

İHA’lar sivil ve askeri alanlarda yaygın olarak kullanılır. Sivil kullanımlar genellikle eğlence, hava fotoğrafçılığı, tarım, haritalama ve acil durum yardımını içerirken, askeri kullanımlar genellikle keşif, gözetim, istihbarat toplama ve hedefleme gibi görevleri içerir.

İnsansız Hava Araçları, teknolojik gelişmelerle birlikte popülerlik kazanmış ve bir dizi farklı endüstri ve sektörde çeşitli uygulamalara hizmet etmiştir.